Các điều cần biết để đảm bảo an toàn khi làm việc với điện rò rỉ và hở mát

Trong khi sử dụng điện, có thể bạn đã từng trải qua những tình huống khi chạm vào thiết bị, tay bỗng tê liệt hoặc nhìn thấy đốm sáng bất thường. Những dấu hiệu này có thể cho thấy sự hở mát, rò rỉ dòng điện, và có nguy cơ gây nguy hiểm đến tính mạng của con người.

Tìm hiểu về khái niệm hở mát trong điện

Hở mát, hay còn gọi là hiện tượng rò điện, là một vấn đề phổ biến trong ngành cơ điện. Đây là hiện tượng sản sinh ra dòng điện rò, thường xảy ra với các thiết bị hoặc máy móc đã qua sử dụng trong một khoảng thời gian dài, hoặc hệ thống tiếp địa không đạt tiêu chuẩn.

Dòng điện rò này có thể gây ra tổn hao năng lượng và giảm hiệu suất sử dụng của hệ thống điện. Hơn nữa, nếu không được xử lý kịp thời, hiện tượng rò điện có thể gây ra nguy cơ tai nạn điện, ảnh hưởng đến tính mạng và sức khỏe con người. Do đó, việc tìm hiểu về hở mát, nguyên nhân và biện pháp phòng ngừa rất cần thiết để đảm bảo an toàn khi sử dụng hệ thống điện.

Nguyên nhân gây ra hiện tượng hở mát, rò điện là gì?

Các nguyên nhân dẫn đến hiện tượng hở mát và rò điện trong hệ thống điện bao gồm:

1. Sự xuống cấp của thiết bị tiêu thụ điện: Các thiết bị đều có tuổi thọ nhất định và sau thời gian sử dụng tối ưu, hệ thống điện của chúng có thể xuống cấp. Nhiệt lượng sinh ra trong quá trình làm việc khiến tính chất cơ lý hóa thay đổi và độ dẫn điện cũng thay đổi theo. Lớp sơn cách điện của vỏ thiết bị bằng kim loại có thể bị mài mòn, bong chóc kết hợp với lớp vỏ cách điện của dây dẫn bị lão hóa tạo nên kẽ hở cho dòng dư thừa tràn ra bề mặt bên ngoài.

2. Môi trường xung quanh: Khi thiết bị đã cũ kết hợp với không khí ẩm hoặc nhiều bụi kim loại, điện trở xung quanh thiết bị giảm khiến nguy cơ rò điện tăng lên. Người sử dụng chạm vào thiết bị trong tình trạng cơ thể ướt hoặc chân tiếp xúc trực tiếp với nền đất cũng là nguyên nhân khiến nguy cơ giật điện tăng cao.

3. Hệ thống tiếp địa không đảm bảo: Việc nối đất tạo đường đi của dòng điện dư thừa (nếu phát sinh) trong quá trình sử dụng. Nếu hệ thống tiếp địa không đạt chuẩn hoặc xuống cấp sẽ tạo ra nguy cơ mất an toàn trong lao động và sinh hoạt. Hệ thống tiếp địa yêu cầu kỹ thuật khắt khe và chỉ có các chuyên gia cơ điện mới có khả năng thiết kế và thi công để đảm bảo cho thiết bị và hệ thống điện vận hành an toàn. Theo tiêu chuẩn, trở suất của dây tiếp địa phải nhỏ hơn 4 Ω (Ohm) để đảm bảo dây tiếp địa đóng vai trò tiêu hao dòng rò thay vì lan truyền sang người sử dụng.

Các dấu hiệu cho thấy sự xuất hiện của hở mát và rò điện

Dấu hiệu hở mát, rò điện trong hệ thống điện gia đình

Trong quá trình sử dụng hệ thống điện gia đình, việc phát hiện và khắc phục sự cố rò điện là vô cùng quan trọng để đảm bảo an toàn cho người sử dụng. Khi aptomat chống giật nhảy, điều này có thể đến từ sự chênh lệch điện áp do dòng rò gây ra. Tuy nhiên, nếu hệ thống điện không được lắp đặt aptomat, việc phát hiện dấu hiệu rò điện sẽ khó khăn hơn. Trong trường hợp này, dấu hiệu rò điện thường được cảm nhận bởi cơ thể khi tiếp xúc với dòng rò. Điều đáng chú ý là, trong môi trường ẩm ướt và ở mức điện áp dưới 36 Volt, dòng rò có thể gây chết người. Do đó, nếu cơ thể bị tê hoặc co giật khi sử dụng thiết bị điện, người dùng nên ngay lập tức cắt cầu dao hoặc aptomat và liên hệ người có chuyên môn để kiểm tra và khắc phục sự cố rò điện.

Đối với những thiết bị điện thường xuyên sử dụng, như ti vi và tủ lạnh, nếu phát hiện mùi khét hoặc thấy chúng ngừng hoạt động, người dùng không nên cố gắng khởi động lại mà cần gọi người có chuyên môn để kiểm tra. Điều này đặc biệt cần thiết đối với các gia đình không có hệ thống tiếp địa. Việc tìm kiếm và khắc phục vị trí đoản mạch cần được tiến hành càng sớm càng tốt để đảm bảo an toàn tối đa cho người sử dụng. Vì phạm vi cháy chập có thể không chỉ xảy ra với thiết bị đang sử dụng mà còn có khả năng lan truyền và gây nguy hiểm cho người dùng.

Hệ thống điện công nghiệp: Phát hiện và phòng tránh rò điện.

Hiện nay, trên thị trường có nhiều đơn vị quảng cáo và bán các thiết bị phát hiện dòng rò. Tuy nhiên, những thiết bị này thực chất là ampe kế, ôm kế hoặc đồng hồ vạn năng và không đáp ứng được yêu cầu phát hiện dòng rò hiệu quả. Việc phát hiện dòng rò cần một thiết bị đặc biệt và đắt tiền, và để sử dụng thiết bị đó cần có kiến thức chuyên sâu về cơ điện, do đó không phải cơ sở nào cũng có khả năng đầu tư và vận hành.

Thay vì sử dụng thiết bị kiểm tra chuyên dụng, các cơ sở công nghiệp thường trang bị hệ thống tiếp địa đạt chuẩn và phù hợp với hệ thống cơ điện của mình. Khi có dòng rò, hệ thống tiếp địa sẽ đảm bảo an toàn bằng cách gây ra hiện tượng đoản mạch khiến thiết bị ngưng hoạt động, từ đó cắt nguồn điện và tạo ra môi trường an toàn cho người lao động.

Các biện pháp đảm bảo an toàn tránh rò điện trong sử dụng điện

Các biện pháp an toàn trong sử dụng điện bao gồm việc lắp đặt hệ thống tiếp địa, sử dụng aptomat chống giật, duy trì thiết bị ở trạng thái hoạt động tốt nhất, và đảm bảo môi trường sinh hoạt và lao động sạch sẽ, tránh ẩm ướt và bụi kim loại. Điều này đặc biệt quan trọng đối với các cơ sở sản xuất, nơi cần tuân thủ các quy định về an toàn điện để đảm bảo môi trường lao động an toàn và tăng hiệu quả sản xuất kinh doanh.

Đối với hộ gia đình, việc lưu ý và làm theo khuyến cáo của các chuyên gia cơ điện là cần thiết để tránh nguy cơ tai nạn điện, đặc biệt là khi có trẻ em trong gia đình.

MHD, với 16 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực cơ điện, cung cấp các giải pháp hoàn chỉnh cho mạng điện trung thế, hạ thế tại các cơ sở sản xuất công nghiệp, tòa nhà văn phòng, khách sạn và khu nghỉ dưỡng. Tận dụng sự an toàn, ổn định và hiện đại của các công trình để phát triển, Galaxy M&E tự tin trở thành lựa chọn hàng đầu cho các công trình cơ điện và đóng góp cho việc tạo ra giá trị bền vững cho cuộc sống hôm nay và tương lai.